آيا تا به حال لب شما ترك خورده است؟ اگر به آخرين باري كه لب‌تان دچار ترك شده كه معمولاً مربوط به فصول سرما است فكر كنيد، احتمالاً متوجه مي‌شويد كه ابتدا پوست لب خشك و سپس شروع به ترك برداشتن كرده است. اگر به ترك لب‌تان بي‌توجهي مي‌كرديد، خشكي آن به قدري شدت مي‌يافت كه باعث وسيع و عميق شدن ترك و در نهايت خونريزي در آن مي‌شد. اين مثال ساده نمونه‌ي بارزي از يك نوع شقاق بود كه مي‌تواند بارها براي بدن هر فردي رخ داده باشد.
شقاق يك ترك‌خوردگي باريك با طول و عمق مشخص است كه ممكن است در پوست يا يك ديواره‌ي يا غشاي مخاطي ايجاد شود. شقاق يك بيماري بسيار شايع است كه اگر زود اقدام به پيگيري آن شود مي تواند به راحتي درمان شود. بسته به ناحيه‌اي كه دچار شكاف يا ترك ايجاد شده است انواع شقاق در بدن انسان ايجاد و نام‌گذاري مي‌شود. شقاق مقعد و شقاق پا، دو شكاف مشتركي هستند كه در بدن رخ مي‌دهند.

آيا تا به حال لب شما ترك خورده است؟ اگر به آخرين باري كه لب‌تان دچار ترك شده كه معمولاً مربوط به فصول سرما است فكر كنيد، احتمالاً متوجه مي‌شويد كه ابتدا پوست لب خشك و سپس شروع به ترك برداشتن كرده است. اگر به ترك لب‌تان بي‌توجهي مي‌كرديد، خشكي آن به قدري شدت مي‌يافت كه باعث وسيع و عميق شدن ترك و در نهايت خونريزي در آن مي‌شد. اين مثال ساده نمونه‌ي بارزي از يك نوع شقاق بود كه مي‌تواند بارها براي بدن هر فردي رخ داده باشد.
شقاق يك ترك‌خوردگي باريك با طول و عمق مشخص است كه ممكن است در پوست يا يك ديواره‌ي يا غشاي مخاطي ايجاد شود. شقاق يك بيماري بسيار شايع است كه اگر زود اقدام به پيگيري آن شود مي تواند به راحتي درمان شود. بسته به ناحيه‌اي كه دچار شكاف يا ترك ايجاد شده است انواع شقاق در بدن انسان ايجاد و نام‌گذاري مي‌شود. شقاق مقعد و شقاق پا، دو شكاف مشتركي هستند كه در بدن رخ مي‌دهند.
شقاق با نام علمي فيشر فقط يك ترك يا پارگي ديواره‌ي پوشش داخلي بدن يا سطوح خارجي پوست است كه نبايد با برش اشتباه شود. در شقاق كشش ديواره باعث از هم گسيختگي آن مي‌شود كه در صورت عدم درمان به موقع به زخم‌هاي باز بزرگ تبديل خواهد شد كه مي‌تواند عضلات زيرين را نيز درگير كند.
حال اگر اين ترك يا پارگي در ديواره‌ي دروني كانال مقعد ـ لوله كوتاه مابين دو دريچه‌ي ابتدايي و انتهايي مقعد كه چهار سانتي‌متر انتهايي لوله‌ي گوارشي يعني راست‌روده را تشكيل مي‌دهدـ رخ دهد، شقاق يا فيشر مقعد ناميده مي‌شود. فيشر مقعد يك بيماري شايع است كه اغلب با ديگر اختلالات ناحيه‌ي مقعد مانند بواسير اشتباه گرفته مي‌شود.
شقاق مقعد به شكل يك قطره اشك خطي دردناك و يا ايجاد شكاف در بافت پوششي نرم و مرطوب (مخاط) قسمت انتهايي كانال مقعد ظاهر مي‌شود كه در كوتاه مدت معمولاً تنها شامل سطح پوششي ديواره‌هاي داخلي مقعد و در بلندمدت به صورت عمقي‌تر تمام ضخامت مخاط مقعد را درگير مي‌كند. شقاق يا فيشر مقعد با شيوع يكسان در هر دو جنس زن و مرد اتفاق مي‌افتد. البته احتمال شقاق مقعد در زنان پس از زايمان و در افراد مبتلا به بيماري كرون بيشتر است. اين بيماري اغلب در سنين جواني و ميانسالي رخ مي‌دهد. با افزايش سن احتمال ابتلا به فيشر مقعد كم مي‌شود. اين بيماري در كودكان كمتر از يك سال نيز بسيار ديده مي‌شود.
در نيمي از موارد امكان بهبود با خودمراقبتي فرد و اصلاح عادات غلط تغذيه‌اي و جلوگيري از يبوست وجود دارد. با اين‌ حال احتمال عود بيماري در صورت تكرار فشار در ناحيه‌ي آسيب ديده هست. شكست درمان طبي شقاق نشانه‌اي براي درمان جراحي آن است. امروزه محققان به‌ شدت دنبال راهي براي پيدا كردن يك درمان دارويي مؤفق و جايگزين درمان جراحي فيشر مقعدي هستند.

علل بيماري شقاق يا فيشر مقعد

بيماري شقاق يا فيشر در اثر ضربه و فشار به پوشش داخلي ديواره‌ي مقعد هنگام اجابت مزاج يا ديگر علل كشش كانال مقعد ترك يا شكاف ايجاد مي‌شود. البته با وجود اينكه علت دقيق شقاق مقعد ناشناخته است، اما تصور مي‌شود كه عامل شروع بيماري همين ضربه‌ي سخت به ديواره كانال مقعد است. گاهي اوقات ضربه به دليل حركت مدفوع خشك و سفت يا خيلي شل مي‌تواند به ديواره‌ي مخاطي مقعد آسيب بزند. افرادي كه عضلات دريچه‌اي ناحيه‌ي مقعد تنگ‌تري دارند بيشتر مستعد ابتلا به اين بيماري هستند. ايجاد شكاف ناشي از بيماري التهابي روده، عفونت مقعد و تومور از نادرترين دلايل فيشر مقعدي هستند.
افراد با رژيم‌هاي غذايي غلط و عدم مصرف كافي مواد غذايي پرفيبر مانند ميوه و سبزيجات خود را در معرض ابتلا به بيماري فيشر مقعدي قرار مي‌دهند. از طرفي جراحي‌هاي ناحيه‌ي مقعد بعدي و به هر دليلي فرد را مستعد تنگي دريچه‌ي مقعدي و در نتيجه در معرض روند آسيب ناشي از ضربه‌ي مدفوع سفت و سخت قرار مي‌دهد كه خود مكانيزم ايجاد يك بيماري شقاق مقعدي است.
بيماران مبتلا به اختلالات زمينه‌اي دريچه‌ي مقعد با احتمال بيشتري دچار آسيب شكاف و ترك مقعدي طي ضربه‌ به آن خواهند شد. طي مطالعات انجام شده بيشتر افراد مبتلا به شقاق مقعدي، حداقل به يك بيماري زمينه‌اي دريچه‌ي مقعدي مبتلا هستند. بزرگ شدن غير طبيعي عضلات دريچه‌اي مقعد يكي از اختلالات شايع زمينه‌اي اين ناحيه است كه باعث ايجاد فشار در كانال حتي در مواقع استراحت عضلات مي‌شود. در واقع بيشتر افراد مبتلا به فيشر اين اختلال فشار مضاعف را هميشه حتي در حالت استراحت عضله نيز دارند. احتمال ايجاد فيشر در ناحيه‌ي خط وسط ديواره‌ي پشتي كانال مقعد به دليل ضعف و حساسيتي كه دارد، بيشتر است.
براي بيشتر افراد اين سؤال پيش مي‌آيد كه چرا با وجود توانايي بدن در بهبود خود‌به‌خودي زخم‌هاي كوچك در بيشتر موارد نمي‌تواند ترك كوچك موجود در مخاط مقعد را برطرف كند و بيماري ماه‌ها طول مي‌كشد؟ جواب آن بسيار ساده است زيرا عواملي درون محيط مقعد مانع بهبود خودبه‌خود ترك خواهند شد. يكي عبور مدفوع كه با هر بار اجابت مزاج منجر به سايش و تحريك فيشر خواهد شد و ديگري انقباضي كه در عضلات دريچه‌ي مقعد اتفاق مي‌افتد خونرساني به محل فيشر را كم و درنتيجه احتمال گردش خون در بافت‌هاي آسيب‌ديده آن و اطرافش را كم و بهبودي را به تأخير مي‌اندازد. بدين ترتيب علت‌هاي اساسي ايجاد بيماري فيشر شامل:
اسهال‌هاي طولاني مدت؛
يبوست‌هاي مزمن (بيشتر در بزرگسالان)؛
عادت تميز كردن مقعد به صورت خشن با دستمال‌هاي زبر؛
رابطه‌ي جنسي مقعد؛
عضلات دريچه مقعدي‌ بيش از حد تنگ؛
بارداري؛
سرطان راست روده؛
بيماري‌هاي التهابي روده و بيماري‌هاي مقاربتي؛
بيماري كرون؛
خاراندن مقعد (به صورت يك حركت پاسخي خارش ناشي از انگل روده‌اي مانند كرمك)؛
آسيب مقعد هنگام زايمان سخت.

درمان خانگي شقاق يا فيشر مقعد

درمان دارويي بيماري شقاق يا فيشر مقعد

درمان شقاق يا فيشر مقعد با طب سنتي

علائم و نشانه‌هاي بيماري شقاق يا فيشر مقعد

انواع درمان شقاق يا فيشر